[ Pobierz całość w formacie PDF ]
do nowego rodzaju narracji, skupiając naszą uwagę na tym, jak narracje
i bazy danych mogą współpracować. Jaki wpływ na narrację ma to, że
33
Peter Greenaway, The Stairs: Munich Projection, London, Merrell Hollberton Pub-
jej elementy zorganizowane są w bazie danych? W jaki sposób nowe
lishers, 1995, s. 21.
> Lev Manovich > www.waip.com.pl
r
358 I język nowych mediów > formy > 359
linearną narrację, Greenaway używa różnych systemów do organizowa- czona w trójwymiarowej przestrzeni pozbawionej jakiejkolwiek we-
nia swych filmów. Tak pisze o swojej pracy: wnętrznej logiki narracyjnej samym swoim tytułem sugeruje, że świat po-
winno się rozumieć w kategoriach katalogu, a nie narracji. Równocześnie
Jeżeli używałem systemu numerycznego, alfabetycznego lub opartego
Greenaway nie porzuca narracji, w dalszym ciągu bada związki bazy da-
na kolorach, robiłem to celowo, używając go jako urządzenia, myślowej
nych i narracji. Po pokazaniu pracy 100 Objects w formie instalacji, Gre-
konstrukcji służącej do przeciwstawienia się, zaprzeczenia, powiększe-
enaway przekształcił ją w dzieło operowe. Thrope - narrator opery uży-
nia lub uzupełnienia wszechogarniającej obsesji kina na punkcie akcji,
wa przedmiotów do oprowadzania Adama i Ewy po naszej cywilizacji, za-
narracji, szkoły filmowania nazywanej Chodz, opowiem ci historię"34.
mieniając w ten sposób owe sto przedmiotów w sekwencyjną narrację35.
W kolejnej instalacji The Stairs: Munich, Projection (Schody: Monachium,
Ulubionym systemem Greenawaya są liczby. Sekwencja liczb służy jako
projekcja 1995) Greenaway ustawił sto ekranów - każdy z nich reprezen-
narracyjny rdzeń mający przekonać widza, że ogląda dobrze opowiedzianą
tował jeden rok w historii kina - na terenie Monachium. I znowu mamy
historię. W rzeczywistości następujące po sobie sceny nie są ze sobą zwią-
do czynienia zarówno z przestrzenną bazą danych, jak i narracją. Chodząc
zane w żaden logiczny sposób. Używając liczb, Greenaway spowija" bazę
od jednego ekranu do drugiego, ogląda się historię kina. W projekcie Gre-
danych w minimum narracji. Logika bazy danych była już obecna w jego
enaway wykorzystuje swą ulubioną zasadę porządkowania za pomocą
awangardowych" filmach, chociażby w Kronice wypadków (1980), nadała
liczb, doprowadzając ją do skrajności. Projekcje na ekranach nie zawiera-
ona też strukturę jego komercyjnym filmom. Kontrakt rysownika (1982) zo-
ją nic poza liczbami. Ekrany ponumerowane są od 1895 do 1995, jeden
gniskowany jest na grupie dwunastu rysunków rysowanych przez rysowni-
ekran to jeden rok historii kina. Oprócz liczb Greenaway wprowadza rów-
ka. Nie układają się one w żadnym porządku, tym bardziej że Greenaway ka-
nież inny sposób organizacji - każda projekcja ma nieco inny kolor36. Sto
że rysownikowi rysować po kilka naraz. W końcu pragnienie Greenawaya,
kolorowych kwadratów tworzy abstrakcyjną narrację, która biegnie rów-
aby wyprowadzić kino z kina", doprowadziło go do projektów instalacji po-
nolegle do linearnej narracji historii kina. Greenaway nakłada i trzecią
kazywanych w wielu muzeach w latach 90. Uwolnione od konieczności do-
narrację, dzieląc historię kina na pięć części, z których każda pokazywana
pasowywania się do linearnego medium kina, elementy bazy danych zosta-
jest w innym miejscu miasta. Pozorna banalność podstawowej narracji
ły rozproszone w przestrzeni muzeum, a nawet całego miasta. To posunię-
projektu - sto liczb odpowiadających stuletniej historii kina - neutralizu-
cie można interpretować jako wyraz pragnienia, by stworzyć bazę danych
je narrację, zmuszając użytkownika do skupienia się na fenomenie pada-
w jej najczystszej formie - zbioru elementów nieuporządkowanych w żaden
jącego światła, które jest właściwym tematem tej pracy.
sposób. Jeśli elementy istnieją w jednym wymiarze (czasu filmowego, listy
na stronie), w nieuchronny sposób podlegają one uporządkowaniu. Jedynym Dziga Wiertow to - obok Greenawaya - największy reżyser XX wie-
sposobem stworzenia czystej bazy danych jest ich spacjalizacja, rozproszenie ku opierający swą twórczość na modelu bazy danych. Człowiek z kamerą
ich w przestrzeni. Właśnie tą drogą poszedł Greenaway. Instalacja 100 Objects to najprawdopodobniej najwybitniejszy we współczesnej sztuce medial-
to Represent the World (100 obiektów reprezentujących świat, 1992) umiesz- nej przykład wyobrazni odwołującej się do logiki bazy danych.
35
http://www.tem-nanterre.com.greenaway-100objects/
Za: David Pascoe, Peter Greenaway: Museums and Moving Images, London, Reaktion
36
Peter Greenaway, The Stairs: Munich, Projection, s. 47-53.
Books, 1997, s. 9-10.
> Lev Manovich > www.waip.com.pl
360 I język nowych mediów > formy > 361
W jednym z głównych ujęć filmu - kilkakrotnie powtórzonym - wi- według scenariusza mamy do czynienia z procesem wiązania ujęć ze so-
dzimy montażownię, a w niej kilka półek do przechowywania i porząd- bą, porządkowaniem i zmianą tego porządku, co prowadzi do odkrycia
kowania nakręconego materiału. Półki podpisane są maszyny", klub", ukrytego ładu świata. Proces ten stanowi właściwą metodę filmu.
ruch miasta", ćwiczenia fizyczne", iluzjonista" i tak dalej. To jest Człowiek z kamerą przemierza bazę danych w określonym porządku
baza danych, w której przechowywany jest zarejestrowany materiał. po to, by skonstruować pewną linię rozumowania. Rekordy odczytane
Obserwujemy, jak montażystka Jelizawieta Swiłowa, żona Wiertowa, z bazy danych i ułożone w określonym porządku stają się zarówno ob-
pracuje z bazą danych - wyszukuje rolki taśmy, odkłada wykorzystane, razem współczesnego życia, jak i dyskusją na jego temat, interpretacją
dodaje nowe. tego, czym są dla nas te obrazy, które spotykamy każdego dnia, każdej
sekundy38.
Wskazywałem już, że montaż filmowy można porównać z tworze-
niem pewnego sposobu przejścia przez bazę danych; porównanie takie Czy ta śmiała próba powiodła się? Struktura filmu jest dosyć skom- [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl ocenkijessi.opx.pl
do nowego rodzaju narracji, skupiając naszą uwagę na tym, jak narracje
i bazy danych mogą współpracować. Jaki wpływ na narrację ma to, że
33
Peter Greenaway, The Stairs: Munich Projection, London, Merrell Hollberton Pub-
jej elementy zorganizowane są w bazie danych? W jaki sposób nowe
lishers, 1995, s. 21.
> Lev Manovich > www.waip.com.pl
r
358 I język nowych mediów > formy > 359
linearną narrację, Greenaway używa różnych systemów do organizowa- czona w trójwymiarowej przestrzeni pozbawionej jakiejkolwiek we-
nia swych filmów. Tak pisze o swojej pracy: wnętrznej logiki narracyjnej samym swoim tytułem sugeruje, że świat po-
winno się rozumieć w kategoriach katalogu, a nie narracji. Równocześnie
Jeżeli używałem systemu numerycznego, alfabetycznego lub opartego
Greenaway nie porzuca narracji, w dalszym ciągu bada związki bazy da-
na kolorach, robiłem to celowo, używając go jako urządzenia, myślowej
nych i narracji. Po pokazaniu pracy 100 Objects w formie instalacji, Gre-
konstrukcji służącej do przeciwstawienia się, zaprzeczenia, powiększe-
enaway przekształcił ją w dzieło operowe. Thrope - narrator opery uży-
nia lub uzupełnienia wszechogarniającej obsesji kina na punkcie akcji,
wa przedmiotów do oprowadzania Adama i Ewy po naszej cywilizacji, za-
narracji, szkoły filmowania nazywanej Chodz, opowiem ci historię"34.
mieniając w ten sposób owe sto przedmiotów w sekwencyjną narrację35.
W kolejnej instalacji The Stairs: Munich, Projection (Schody: Monachium,
Ulubionym systemem Greenawaya są liczby. Sekwencja liczb służy jako
projekcja 1995) Greenaway ustawił sto ekranów - każdy z nich reprezen-
narracyjny rdzeń mający przekonać widza, że ogląda dobrze opowiedzianą
tował jeden rok w historii kina - na terenie Monachium. I znowu mamy
historię. W rzeczywistości następujące po sobie sceny nie są ze sobą zwią-
do czynienia zarówno z przestrzenną bazą danych, jak i narracją. Chodząc
zane w żaden logiczny sposób. Używając liczb, Greenaway spowija" bazę
od jednego ekranu do drugiego, ogląda się historię kina. W projekcie Gre-
danych w minimum narracji. Logika bazy danych była już obecna w jego
enaway wykorzystuje swą ulubioną zasadę porządkowania za pomocą
awangardowych" filmach, chociażby w Kronice wypadków (1980), nadała
liczb, doprowadzając ją do skrajności. Projekcje na ekranach nie zawiera-
ona też strukturę jego komercyjnym filmom. Kontrakt rysownika (1982) zo-
ją nic poza liczbami. Ekrany ponumerowane są od 1895 do 1995, jeden
gniskowany jest na grupie dwunastu rysunków rysowanych przez rysowni-
ekran to jeden rok historii kina. Oprócz liczb Greenaway wprowadza rów-
ka. Nie układają się one w żadnym porządku, tym bardziej że Greenaway ka-
nież inny sposób organizacji - każda projekcja ma nieco inny kolor36. Sto
że rysownikowi rysować po kilka naraz. W końcu pragnienie Greenawaya,
kolorowych kwadratów tworzy abstrakcyjną narrację, która biegnie rów-
aby wyprowadzić kino z kina", doprowadziło go do projektów instalacji po-
nolegle do linearnej narracji historii kina. Greenaway nakłada i trzecią
kazywanych w wielu muzeach w latach 90. Uwolnione od konieczności do-
narrację, dzieląc historię kina na pięć części, z których każda pokazywana
pasowywania się do linearnego medium kina, elementy bazy danych zosta-
jest w innym miejscu miasta. Pozorna banalność podstawowej narracji
ły rozproszone w przestrzeni muzeum, a nawet całego miasta. To posunię-
projektu - sto liczb odpowiadających stuletniej historii kina - neutralizu-
cie można interpretować jako wyraz pragnienia, by stworzyć bazę danych
je narrację, zmuszając użytkownika do skupienia się na fenomenie pada-
w jej najczystszej formie - zbioru elementów nieuporządkowanych w żaden
jącego światła, które jest właściwym tematem tej pracy.
sposób. Jeśli elementy istnieją w jednym wymiarze (czasu filmowego, listy
na stronie), w nieuchronny sposób podlegają one uporządkowaniu. Jedynym Dziga Wiertow to - obok Greenawaya - największy reżyser XX wie-
sposobem stworzenia czystej bazy danych jest ich spacjalizacja, rozproszenie ku opierający swą twórczość na modelu bazy danych. Człowiek z kamerą
ich w przestrzeni. Właśnie tą drogą poszedł Greenaway. Instalacja 100 Objects to najprawdopodobniej najwybitniejszy we współczesnej sztuce medial-
to Represent the World (100 obiektów reprezentujących świat, 1992) umiesz- nej przykład wyobrazni odwołującej się do logiki bazy danych.
35
http://www.tem-nanterre.com.greenaway-100objects/
Za: David Pascoe, Peter Greenaway: Museums and Moving Images, London, Reaktion
36
Peter Greenaway, The Stairs: Munich, Projection, s. 47-53.
Books, 1997, s. 9-10.
> Lev Manovich > www.waip.com.pl
360 I język nowych mediów > formy > 361
W jednym z głównych ujęć filmu - kilkakrotnie powtórzonym - wi- według scenariusza mamy do czynienia z procesem wiązania ujęć ze so-
dzimy montażownię, a w niej kilka półek do przechowywania i porząd- bą, porządkowaniem i zmianą tego porządku, co prowadzi do odkrycia
kowania nakręconego materiału. Półki podpisane są maszyny", klub", ukrytego ładu świata. Proces ten stanowi właściwą metodę filmu.
ruch miasta", ćwiczenia fizyczne", iluzjonista" i tak dalej. To jest Człowiek z kamerą przemierza bazę danych w określonym porządku
baza danych, w której przechowywany jest zarejestrowany materiał. po to, by skonstruować pewną linię rozumowania. Rekordy odczytane
Obserwujemy, jak montażystka Jelizawieta Swiłowa, żona Wiertowa, z bazy danych i ułożone w określonym porządku stają się zarówno ob-
pracuje z bazą danych - wyszukuje rolki taśmy, odkłada wykorzystane, razem współczesnego życia, jak i dyskusją na jego temat, interpretacją
dodaje nowe. tego, czym są dla nas te obrazy, które spotykamy każdego dnia, każdej
sekundy38.
Wskazywałem już, że montaż filmowy można porównać z tworze-
niem pewnego sposobu przejścia przez bazę danych; porównanie takie Czy ta śmiała próba powiodła się? Struktura filmu jest dosyć skom- [ Pobierz całość w formacie PDF ]