[ Pobierz całość w formacie PDF ]
skutkiem chrztu.
W b r e w temu glosa Bedy do słów Aukasza: Otwarło się niebo (5) tak
powiada: Tu pokazwje się moc chrztu Przed każdym, kto został ochrzczony,
otwiera się brama królestwa niebieskiego (6).
O d p o w i e d z : Otworzyć bramę królestwa niebieskiego znaczy tyle co usunąć
przeszkodę, która komuś zagradzała wejście do niego. Tą przeszkodą jest wina i
kara należna za nią. Lecz jak już powiedziano (7), chrzest całkowicie gładzi
zarówno wszelką winę, jak również i wszelką karę zań należną. Wynika z tego, że
skutkiem chrztu jest otwarcie królestwa niebieskiego.
Na 1. O tyle chrzest otwiera przed ochrzczonym bramę królestwa niebieskiego, a
ile włącza go w mękę Chrystusa, i przydzielając człowiekowi jej moc.
Na 2. Dopóki męka Chrystusa nie dokonała się w rzeczywistości, a była tylko
przedmiotem. wiary, odpowiednio do tych sytuacji, chrzest powodował otwarcie
bramy nie w rzeczywistości ale w nadziei. Bowiem ochrzczeni, którzy wtedy
umarli, pewną nadzieją oczekiwali wejścia do królestwa niebieskiego.
Na 3. Ochrzczony podlega śmierci i udrękom życia obecnego nie z powodu
przewinień osoby ale z powodu stanu natury. I dlatego z powodu tego podlegania
nie jest zamknięte dla niego wejście do królestwa niebieskiego, kiedy na skutek
128
śmierci jego dusza zostaje odłączona od ciała, jako że ta śmierć spłaciła już dług
należny naturze.
A r t y k u Å‚ 8
CZY CHRZEST WYWOAUJE WE WSZYSTKICH JEDNAKOWO RÓWNY
SKUTEK? /95/
Zdaje się, że chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowego równego skutku,
bo:
1. Skutkiem chrztu jest usunięcie winy. Otóż chrzest niektórym gładzi więcej
grzechów niż innym, bowiem, niemowlętom gładzi jedynie grzech pierworodny,
zaś dorosłym także grzechy uczynkowe: jednym więcej, drugim mniej liczne. A
więc chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowo równego skutku.
2. Dzięki sakramentowi chrztu człowiek otrzymuje łaskę i cnoty. Lecz po chrzcie
niektórzy ochrzczeni zdają się mieć większą łaskę i doskonalszą cnotę niż inni. A
więc chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowa równego skutku.
3. Aaska doskonali naturÄ™, tak jak forma materiÄ™. Lecz materia przyjmuje formÄ™
według swojej zdolności przyjmawania. A ponieważ ta zdolność przyjmowania
rzeczy naturalnych jest w niektórych ochrzczomych, także w dzieciach, większa
niż w innych, dlatego wydaje się, że niektórzy otrzymują większą łaskę niż inni.
4. Niektórzy przy chrzcie otrzymują nie tylko duchowe zdrowie lecz także
cielesne. Przykładem Konstantyn (1), który przy chrzcie [ponoć] został
oczyszczony z trądu. Nie wszyscy jednak chorzy na ciele dostępują uzdrowienia
cielesnego przy chrzcie. Zatem nie wywołuje on jednakowo równego skutku we
wszystkich.
W b r e w temu św. Paweł pisze: Jedna wiara, jeden chrzest (2). A ponieważ
jednakowo ta sama przyczyna wydaje ten sam jednakowo skutek, dlatego chrzest
wywołuje jednakawo równy skutek we wszystkich.
7
O d p o w i e d z : Dwojaki jest skutek chrztu: istotny i nieistotny. Istotnym
skutkiem chrztu, dla którego właściwie został on ustanowiony, jest rodzenie ludzi
dla życia duchowego. A ponieważ wszystkie niemowlęta w jednakowo równy
sposób mają się do chrztu, jako że otrzymują chrzest w wierze Kościola, a nie w
ich własnej, dlatego przy chrzcie wszystkie otrzymują jednakowo równy skutek.
Natomiast dorośli, skoro przystępują do chrztu z własnej wiary, nie w jednakowo
równy sposób mają się do chrztu, jako że jedni przystępują doń z większą, inni z
mniejszą pobożnością. I dlatego niektórzy z nich otrzymują więcej z łaski
odrodzenia, a inni mniej. Podobnie, od, tego samego ognia więcej pobiera ciepła
ten, kto stoi bliżej niego, chociaż ogień sam z siebie w równy sposób rozlewa na
wszystkich swoje ciepło.
129
Zaś przez nieistotny skutek chrztu rozumiemy ten, do którego chrzest nie
zmierza, a tylko moc Boska sprawia go cudownie przy sposobności jego
udzielania. Tak np. glosa do słów Pawłowych: Byśmy już więcej nie byli w
niewoli grzechu (3) powiada: Jedynie niewysłowiony cud Stworzyciela może
przy chrzcie tego dokonać, że prawo grzechu, gnieżdżące się w naszych
członkach, całkowicie wygaśnie (4). I takowych skutków nie dostępują wszyscy
ochrzczeni w jednakowo równy sposób, nawet gdyby z jednakowo równą
pobożnością do niego przystępowali, bowiem tego rodzaju skutki, dary, bywają
rozdzielane zgodnie z zamysłem opatrzności Bożej.
Na 1. Najmniejsza nawet łaska, jakiej chrzest udziela, zdolna jest zgładzić
wszystkie grzechy. A więc to, iż chrzest gładzi w jednych więcej grzechów, a w
innych mniej, nie zależy od jego większej lub mniejszej skuteczności, ale od stanu
podmiotu: ponieważ ona w każdym gładzi to, co w mim zastaje.
Na 2. U ochrzczonych widać większą lub mniejszą łaskę. Może to zachodzić z
dwóch przyczyn. Po pierwsze, jak powiedziano (5), z powodu większej
pobożności jeden otrzymuje przy chrzcie większą łaskę niż inny. Po drugie, nawet
gdyby otrzymali jednakowo równą łaskę, to przecież nie korzystają z niej w
jednakowo równy sposób, bowiem jeden gorliwie z niej korzysta, zaś drugi z
niedbalstwa nie odpowiada łasce Bożej.
Na 3. Ta różna zdolność przyjmowania, jaką widzimy u ludzi, nie pochodzi od
różności duszy, którą chrzest odradza. Wszyscy przecież ludzie są tego samego
gatunku i wszystkich łączy posiadanie takiej samej formy. Ale różność ta [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl ocenkijessi.opx.pl
skutkiem chrztu.
W b r e w temu glosa Bedy do słów Aukasza: Otwarło się niebo (5) tak
powiada: Tu pokazwje się moc chrztu Przed każdym, kto został ochrzczony,
otwiera się brama królestwa niebieskiego (6).
O d p o w i e d z : Otworzyć bramę królestwa niebieskiego znaczy tyle co usunąć
przeszkodę, która komuś zagradzała wejście do niego. Tą przeszkodą jest wina i
kara należna za nią. Lecz jak już powiedziano (7), chrzest całkowicie gładzi
zarówno wszelką winę, jak również i wszelką karę zań należną. Wynika z tego, że
skutkiem chrztu jest otwarcie królestwa niebieskiego.
Na 1. O tyle chrzest otwiera przed ochrzczonym bramę królestwa niebieskiego, a
ile włącza go w mękę Chrystusa, i przydzielając człowiekowi jej moc.
Na 2. Dopóki męka Chrystusa nie dokonała się w rzeczywistości, a była tylko
przedmiotem. wiary, odpowiednio do tych sytuacji, chrzest powodował otwarcie
bramy nie w rzeczywistości ale w nadziei. Bowiem ochrzczeni, którzy wtedy
umarli, pewną nadzieją oczekiwali wejścia do królestwa niebieskiego.
Na 3. Ochrzczony podlega śmierci i udrękom życia obecnego nie z powodu
przewinień osoby ale z powodu stanu natury. I dlatego z powodu tego podlegania
nie jest zamknięte dla niego wejście do królestwa niebieskiego, kiedy na skutek
128
śmierci jego dusza zostaje odłączona od ciała, jako że ta śmierć spłaciła już dług
należny naturze.
A r t y k u Å‚ 8
CZY CHRZEST WYWOAUJE WE WSZYSTKICH JEDNAKOWO RÓWNY
SKUTEK? /95/
Zdaje się, że chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowego równego skutku,
bo:
1. Skutkiem chrztu jest usunięcie winy. Otóż chrzest niektórym gładzi więcej
grzechów niż innym, bowiem, niemowlętom gładzi jedynie grzech pierworodny,
zaś dorosłym także grzechy uczynkowe: jednym więcej, drugim mniej liczne. A
więc chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowo równego skutku.
2. Dzięki sakramentowi chrztu człowiek otrzymuje łaskę i cnoty. Lecz po chrzcie
niektórzy ochrzczeni zdają się mieć większą łaskę i doskonalszą cnotę niż inni. A
więc chrzest nie wywołuje we wszystkich jednakowa równego skutku.
3. Aaska doskonali naturÄ™, tak jak forma materiÄ™. Lecz materia przyjmuje formÄ™
według swojej zdolności przyjmawania. A ponieważ ta zdolność przyjmowania
rzeczy naturalnych jest w niektórych ochrzczomych, także w dzieciach, większa
niż w innych, dlatego wydaje się, że niektórzy otrzymują większą łaskę niż inni.
4. Niektórzy przy chrzcie otrzymują nie tylko duchowe zdrowie lecz także
cielesne. Przykładem Konstantyn (1), który przy chrzcie [ponoć] został
oczyszczony z trądu. Nie wszyscy jednak chorzy na ciele dostępują uzdrowienia
cielesnego przy chrzcie. Zatem nie wywołuje on jednakowo równego skutku we
wszystkich.
W b r e w temu św. Paweł pisze: Jedna wiara, jeden chrzest (2). A ponieważ
jednakowo ta sama przyczyna wydaje ten sam jednakowo skutek, dlatego chrzest
wywołuje jednakawo równy skutek we wszystkich.
7
O d p o w i e d z : Dwojaki jest skutek chrztu: istotny i nieistotny. Istotnym
skutkiem chrztu, dla którego właściwie został on ustanowiony, jest rodzenie ludzi
dla życia duchowego. A ponieważ wszystkie niemowlęta w jednakowo równy
sposób mają się do chrztu, jako że otrzymują chrzest w wierze Kościola, a nie w
ich własnej, dlatego przy chrzcie wszystkie otrzymują jednakowo równy skutek.
Natomiast dorośli, skoro przystępują do chrztu z własnej wiary, nie w jednakowo
równy sposób mają się do chrztu, jako że jedni przystępują doń z większą, inni z
mniejszą pobożnością. I dlatego niektórzy z nich otrzymują więcej z łaski
odrodzenia, a inni mniej. Podobnie, od, tego samego ognia więcej pobiera ciepła
ten, kto stoi bliżej niego, chociaż ogień sam z siebie w równy sposób rozlewa na
wszystkich swoje ciepło.
129
Zaś przez nieistotny skutek chrztu rozumiemy ten, do którego chrzest nie
zmierza, a tylko moc Boska sprawia go cudownie przy sposobności jego
udzielania. Tak np. glosa do słów Pawłowych: Byśmy już więcej nie byli w
niewoli grzechu (3) powiada: Jedynie niewysłowiony cud Stworzyciela może
przy chrzcie tego dokonać, że prawo grzechu, gnieżdżące się w naszych
członkach, całkowicie wygaśnie (4). I takowych skutków nie dostępują wszyscy
ochrzczeni w jednakowo równy sposób, nawet gdyby z jednakowo równą
pobożnością do niego przystępowali, bowiem tego rodzaju skutki, dary, bywają
rozdzielane zgodnie z zamysłem opatrzności Bożej.
Na 1. Najmniejsza nawet łaska, jakiej chrzest udziela, zdolna jest zgładzić
wszystkie grzechy. A więc to, iż chrzest gładzi w jednych więcej grzechów, a w
innych mniej, nie zależy od jego większej lub mniejszej skuteczności, ale od stanu
podmiotu: ponieważ ona w każdym gładzi to, co w mim zastaje.
Na 2. U ochrzczonych widać większą lub mniejszą łaskę. Może to zachodzić z
dwóch przyczyn. Po pierwsze, jak powiedziano (5), z powodu większej
pobożności jeden otrzymuje przy chrzcie większą łaskę niż inny. Po drugie, nawet
gdyby otrzymali jednakowo równą łaskę, to przecież nie korzystają z niej w
jednakowo równy sposób, bowiem jeden gorliwie z niej korzysta, zaś drugi z
niedbalstwa nie odpowiada łasce Bożej.
Na 3. Ta różna zdolność przyjmowania, jaką widzimy u ludzi, nie pochodzi od
różności duszy, którą chrzest odradza. Wszyscy przecież ludzie są tego samego
gatunku i wszystkich łączy posiadanie takiej samej formy. Ale różność ta [ Pobierz całość w formacie PDF ]